Phân tích các nhân vật lố lăng trong tác phẩm Số đỏ

Bài Tham Khảo

ĐÁM ĐÔNG NHỮNG NGƯỜI ĐƯA TANG

Chân dung của bọn mang danh thượng lưu, văn minh được tác giả khắc họa mỗi người một nót, và tất cả đều hiện hình thật sông động, nhốn nháo.

Đó là những ông bạn thân của cụ cô Hồng, hình như dự đám tang đổ khoe huân chương, huy chương, khoe những kiểu râu hoặc dài, hoặc ngắn, hoặc đen, hoặc hung hung, hoặc lún phún hay rầm rậm, loăn quăn...

Hàng trăm giai thanh gái lịch của Hà thành vàn vật đang Ảu hóa với một nửa là phụ nữ, phần nhiều tân thời, bạn của cô Tuyết, bà Vãn Minh, cô Hoàng Hôn, bà Phó Đoan, vân vân... đều mang vẻ mặt buồn rầu của những người di dưa ma.

Thực ra đó là bọn cặn bã của xã hội thực dân tư sản thành thị.

Bạn của cụ Hồng, các vị tai to mặt lớn của xã hội thượng lưu đó đều tỏ ra cảm động... khi trông thấy làn da trắng thập thò trong làn áo voan trên cánh tay và ngực Tuyết, lộ rõ tính háo sắc đến vô liêm sỉ, dù họ đang sát. ngay với linh cữu.

Cả đám đông đưa đám tang đó vừa đi vừa chim chuột nhau, vừa soi

mói bình luận về cơ thể phụ nữ, nói với nhau những chuyện nhảm nhí trong đời sống đồi bại hàng ngày của họ, đã biểu lộ mọi góc cạnh của cái tính vô văn hoá, vô đạo đức của bọn người cặn bã của xã hội tư sản thành thị thời ấy.

NGƯỜI NHÀ CÓ TANG CÀNG LỐ LẢNG, ĐỔI BẠI

Cụ cố Hồng:

Cụ cô Hồng đã nhắm nghiền mắt lại để mơ màng đến cái lúc cụ mặc đồ xô gai, lự khụ chống gậy, vừa ho khạc vừa khóc mếu, để cho thiên hạ phải chỉ trỏ:

- Ui kìa, con giai nhớn đã già đến thế kia kìa!

Cụ chắc cả mười phần rằng ai củng phải ngợi khen một cái dám ma như thế, một cái gậy như thế,...

Nhân vật này coi đám ma bô như một cơ hội đê tự triển lãm mình, để tự thu hút tiếng khen chê về mình.

Ông Văn Minh:

Diều hãn khoăn của con cụ, ông Văn Minh, chỉ là mời luật sư đến chứng kiến cái chết của ông nội mà thôi. Thế là từ nay mà đi, cái chúc thư kia sẽ vào thời kì thực hành chứ không còn là lí thuyết viển vông nữa. Ong chỉ phiền một nỗi không biết xử trí với Xuân Tóc Dỏ ra sao cho phải,... Xuân tuy phạm tội quyến rũ một em gái ông, tố cáo cái tội trạng hoang dâm của một em gái khác nữa của ông, nhưng tình cờ đã gây ra cái chết của ông cụ già dáng chết. Hai cái tội nhỏ, một cái ơn to... Làm thế nào?

Những suy tính, cân nhắc của người cháu nội này còn lợi hại hơn nữa trong việc thu xếp chuyện hôn nhân cho cô Tuyết.

Cô Tuyết:

Cũng như bà Vàn Minh, Tuyết xem đám ma là dịp hiếm có để chưng diện các mốt quần Âu hóa do Typn thiết kế mĩ thuật:

Hôm nay, Tuyết mặc bộ y phục Ngây thơ - cái áo dài voan mỏng trong có coócsê, trông như hở cả nách và nửa vú - nhưng mà viền đen, và đội một cái mủ mấn xinh xinh. Thấy rằng thiên hạ đồn mình hư hỏng nhiều quá, Tuyết bèn mặc bộ Ngây thơ để cho thiên hạ biết rằng mình chưa đánh mất cả chữ trinh.

ĐÁNH GIÁ

Vũ Trọng Phụng đã thành công trong việc mô tả một đám ma to tát: dám mà to tát có thể làm cho người chết nằm trong quan tài củng phải mỉm cười sưng sướng, nêu không gật gù cái đầu...

Nhưng đám ma to tát ấy thiếu điều quan trọng nhất: tình thương, lòng hiếu thảo. Với đám con cháu lố lăng và đồi bại (cụ cố Hồng, ông Văn Minh, cô Tuyết...), với đám người đi đưa lố lăng và đồi bại (các bạn thân của cụ cố Hồng, những phụ nữ tân thời bạn của cô Tuyẽt, bà Văn Minh, bà Phó Đoan...), tất cả hình thức linh đình trở thành giả dôi, buồn cười. Bút pháp của Vũ Trọng Phụng đã nêu được những điều nghịch lí mà hợp lí trong những cảnh, những người cụ thể.

Cái lố lăng và dồi bại của đám tang đó tiêu biểu cho cái lố lăng và đồi bại của xã hội tư sản thành thị thời Pháp thuộc mà Vũ Trọng Phụng vô cùng căm ghét.